پروبیوتیک چیست و چه فوایدی دارد؟ + بررسی مضرات

پروبیوتیک‌ها باعث تعادل بخشیدن به میکروب‌های مفید در روده‌ها می‌شوند و به بهبود سیستم گوارش کمک می‌کنند. از آنجا که این میکروب‌ها در طول زمان از بدن خارج می‌شوند، باید هر روز پروبیوتیک مصرف کنید تا تعادل آنها حفظ شود و سیستم گوارش به درستی عمل کند. 

همچنین، مصرف روزانه پروبیوتیک‌ها می‌تواند به قوی‌ تر کردن سیستم ایمنی بدن کمک کند و به پیشگیری از برخی بیماری‌ها کمک کند. در این مقاله از مجله سلامتی و زیبایی هرموکا به بررسی کامل تمام جنبه های تاثیر پروبیوتیک ها می پردازیم.

بیشتر بخوانید: ماست پروبیوتیک برای یبوست خوبه؟ + مضرات و فواید

پروبیوتیک چیست؟

پروبیوتیک‌ ها میکروارگانیسم‌ های زنده معمولاً باکتری‌ها یا مخمرها هستند که در صورت مصرف به مقدار کافی برای سلامتی مفید هستند. آنها معمولاً به عنوان باکتری “خوب” یا “دوست بدن” شناخته می شوند زیرا به حفظ تعادل سالم میکروارگانیسم ها در روده کمک می کنند. 

این باکتری های مفید را می توان به طور طبیعی در غذاهای خاصی مانند ماست، کفیر، کلم ترش و کیمچی یافت یا می توان آنها را به عنوان مکمل های غذایی مصرف کرد. در صورت مصرف، پروبیوتیک ها می توانند با حمایت از هضم غذا، تقویت سیستم ایمنی سالم و به طور بالقوه کمک به شرایطی مانند اسهال، سندرم روده تحریک پذیر و آلرژی، فواید سلامتی مختلفی را ارائه دهند.

بیشتر بخوانید: فواید غذاهای بدون قند و نشاسته + لیست کامل سبزیجات و میوه ها

فواید پروبیوتیک ها

خوردن پروبیوتیک ها می تواند طیف وسیعی از مزایای سلامتی را ارائه دهد، از جمله:

بهبود سلامت گوارش

این باکتری های مفید به حفظ تعادل سالم باکتری های مفید در روده کمک می کنند، که می تواند به هضم کمک کند و علائم مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز و یبوست را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: مواد غذایی حاوی فیبر بالا

تقویت سیستم ایمنی

پروبیوتیک ها با تقویت رشد باکتری های مفید که می توانند به مبارزه با پاتوژن های مضر و تقویت دفاع طبیعی بدن کمک کنند، از سیستم ایمنی حمایت می کنند.

افزایش جذب مواد مغذی

پروبیوتیک ها می توانند جذب مواد مغذی ضروری مانند ویتامین ها و مواد معدنی را از غذا بهبود بخشند و اطمینان حاصل کنند که بدن حداکثر سود را از مواد مغذی مصرفی دریافت می کند.

بیشتر بخوانید: رژیم بدون کربوهیدرات چیست؟ لیست غذاها و عوارض

کاهش التهاب

برخی از مطالعات نشان می‌دهند که سویه‌های خاصی از پروبیوتیک‌ها ممکن است به کاهش التهاب در بدن کمک کنند، که می‌تواند برای شرایطی مانند بیماری التهابی روده، آرتریت و سایر شرایط التهابی مفید باشد.

بهبود سلامت روان

ارتباط روده و مغز به خوبی برقرار است، و تحقیقات نشان می دهد که پروبیوتیک ها ممکن است با تأثیرگذاری بر تولید انتقال دهنده های عصبی و کاهش علائم اضطراب و افسردگی، تاثیر مثبتی بر سلامت روان داشته باشند.

حمایت از سلامت پوست: پروبیوتیک ها می توانند به حفظ تعادل سالم باکتری های روی پوست کمک کنند و به طور بالقوه شرایط پوستی مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس را کاهش دهند.

مدیریت آلرژی

برخی مطالعات نشان می دهد که پروبیوتیک ها ممکن است به تعدیل پاسخ ایمنی و کاهش واکنش های آلرژیک در افراد مبتلا به آلرژی یا حساسیت کمک کنند.

حفظ سلامت دهان

پروبیوتیک ها می توانند با تقویت رشد باکتری های مفید در دهان به سلامت دهان کمک کنند، که ممکن است به جلوگیری از حفره، بیماری لثه و بوی بد دهان کمک کند.

به طور کلی، ترکیب این باکتری های مفید در رژیم غذایی از طریق غذاها یا مکمل ها می تواند تاثیر مثبتی بر سلامت و رفاه کلی شما داشته باشد.

بیشتر بخوانید: علائم کمبود منیزیم در بدن چیست؟

پروبیوتیک ها در چه قسمتی از بدن ما وجود دارند؟

پروبیوتیک ها عمدتاً در دستگاه گوارش قرار دارند که شامل معده، روده کوچک و روده بزرگ (کولون) می شود. روده خانه تریلیون ها باکتری، مفید و مضر است که نقش مهمی در حفظ سلامت کلی ایفا می کنند. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که به هضم غذا کمک می‌کنند، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند و فواید سلامتی مختلفی را افزایش می‌دهند.

وقتی پروبیوتیک‌ها را از طریق غذاهایی مانند ماست، کفیر، کلم ترش، کیمچی یا مکمل‌ها مصرف می‌کنید، این میکروارگانیسم‌های زنده می‌توانند در روده مستعمره شده و رشد کنند، جایی که برای حفظ تعادل سالم باکتری‌ها کار می‌کنند. میکروبیوتای روده که شامل پروبیوتیک ها می شود، نقش حیاتی در عملکردهای مختلف بدن از جمله هضم، جذب مواد مغذی، عملکرد سیستم ایمنی و حتی سلامت روان ایفا می کند.

انواع پروبیوتیک ها

انواع مختلفی از پروبیوتیک ها وجود دارد که هر کدام دارای سویه های خاصی از باکتری های مفید هستند که ممکن است فواید سلامتی منحصر به فردی را ارائه دهند. برخی از انواع رایج پروبیوتیک ها عبارتند از:

لاکتوباسیلوس

این یکی از شناخته شده ترین و گسترده ترین انواع باکتری های پروبیوتیک است. سویه‌های لاکتوباسیلوس معمولاً در غذاهای تخمیر شده مانند ماست و کفیر یافت می‌شوند و به دلیل توانایی‌شان در حمایت از سلامت دستگاه گوارش شناخته شده‌اند.

بیفیدوباکتریوم

سویه های بیفیدوباکتریوم یکی دیگر از انواع محبوب باکتری ها از این دسته هستند که برای سلامت روده مفید هستند. آنها به حفظ تعادل سالم باکتری های روده کمک می کنند و از عملکرد ایمنی حمایت می کنند.

ساکارومیس بولاردی Saccharomyces boulardii

این یک پروبیوتیک مخمری است که نشان داده شده است در مدیریت اختلالات گوارشی مانند اسهال و IBS موثر است. همچنین می تواند به جلوگیری از اسهال مرتبط با آنتی بیوتیک کمک کند.

استرپتوکوک ترموفیلوس

این سویه باکتری های مفید معمولاً در ماست و سایر محصولات لبنی تخمیر شده یافت می شود. این می تواند به سلامت دستگاه گوارش کمک کند و ممکن است دارای خواص تقویت کننده سیستم ایمنی باشد.

Bacillus coagulans

این سویه پروبیوتیک تشکیل دهنده اسپور به دلیل توانایی خود برای زنده ماندن در شرایط سخت روده شناخته شده است و احتمال اینکه زنده به روده ها برسد بیشتر می شود. ممکن است به حمایت از سلامت گوارش و عملکرد سیستم ایمنی کمک کند.

لاکتوکوکوس لاکتیس

این سویه پروبیوتیک اغلب در تخمیر لبنیات استفاده می شود و ممکن است به حمایت از سلامت روده و کاهش التهاب کمک کند.

اینها تنها چند نمونه از انواع مختلف پروبیوتیک های موجود هستند. مهم است که مکمل پروبیوتیکی را انتخاب کنید که حاوی سویه هایی باشد که به دلیل مزایای سلامتی خاص آنها مورد مطالعه قرار گرفته اند و قبل از شروع هر رژیم مکمل جدید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.

مصرف پروبیوتیک ها باعث درمان کدام بیماریها میشود؟

پروبیوتیک ها به دلیل مزایای بالقوه سلامتی خود به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته اند، و در حالی که آنها درمانی برای بیماری های خاص نیستند، نشان داده شده است که تاثیر مثبتی بر شرایط مختلف دارند. برخی از شرایطی که پروبیوتیک ها ممکن است به مدیریت یا بهبود آنها کمک کنند عبارتند از:

• اختلالات گوارشی: پروبیوتیک ها می توانند برای شرایطی مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، بیماری التهابی روده (IBD)، اسهال و یبوست مفید باشند. آنها می توانند به بازگرداندن تعادل باکتری های روده و بهبود عملکرد گوارش کمک کنند.
• حمایت از سیستم ایمنی: نشان داده شده است که پروبیوتیک ها با افزایش رشد باکتری های مفید در روده، سیستم ایمنی را تقویت می کنند. این می تواند به کاهش خطر ابتلا به عفونت ها و حمایت از عملکرد کلی سیستم ایمنی کمک کند.
• بیماری های پوستی: پروبیوتیک ها ممکن است برای برخی بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه مفید باشند. آنها می توانند به بهبود عملکرد مانع پوست و کاهش التهاب کمک کنند.
• عفونت های دستگاه ادراری: برخی از مطالعات نشان می دهد که پروبیوتیک ها ممکن است با ترویج رشد باکتری های مفید در دستگاه ادراری از عفونت های مکرر دستگاه ادراری جلوگیری کنند.
• سلامت روان: تحقیقات در حال ظهوری وجود دارد که نشان می دهد بین سلامت روده و سلامت روان ارتباط وجود دارد. پروبیوتیک ها ممکن است در حمایت از سلامت روان و کاهش علائم اضطراب و افسردگی نقش داشته باشند.
• آلرژی: پروبیوتیک ها ممکن است به تعدیل پاسخ ایمنی و کاهش التهاب کمک کنند، که می تواند برای مدیریت آلرژی و واکنش های آلرژیک مفید باشد.

توجه به این نکته مهم است که اگرچه پروبیوتیک ها می توانند مکمل ارزشمندی برای یک سبک زندگی سالم باشند، اما جایگزینی برای درمان پزشکی نیستند. اگر شرایط پزشکی خاصی دارید، قبل از شروع هر رژیم مکمل پروبیوتیک، ضروری است با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید.

عوارض و مضرات پروبیوتیک ها

در حالی که پروبیوتیک ها به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر در نظر گرفته می شوند، برخی از عوارض و عوارض جانبی بالقوه وجود دارد که باید از آنها آگاه بود. اینها بسته به فرد و سویه خاص پروبیوتیکی که استفاده می شود می تواند متفاوت باشد. برخی از عوارض احتمالی پروبیوتیک ها عبارتند از:

• مشکلات گوارشی: برخی از افراد ممکن است در اولین شروع مصرف پروبیوتیک، مشکلات گوارشی خفیفی مانند گاز، نفخ یا اسهال را تجربه کنند. این معمولاً با سازگاری میکروبیوم روده با باکتری جدید، خود به خود برطرف می شود.
• واکنش های آلرژیک: در موارد نادر، برخی از افراد ممکن است واکنش های آلرژیک به سویه های خاصی از پروبیوتیک ها یا مواد تشکیل دهنده مکمل های پروبیوتیک داشته باشند. علائم ممکن است شامل بثورات پوستی، خارش، تورم یا مشکل در تنفس باشد.
• عفونت ها: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند یا شرایط بهداشتی زمینه ای دارند ممکن است در معرض خطر ابتلا به عفونت های ناشی از پروبیوتیک ها باشند. این در افرادی که به شدت بیمار هستند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند شایع تر است.
• تداخل با داروها: پروبیوتیک ها می توانند با برخی داروها از جمله آنتی بیوتیک ها و سرکوب کننده های ایمنی تداخل داشته باشند. قبل از شروع پروبیوتیک ها در صورت مصرف هر گونه دارویی، مهم است که با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
• رشد بیش از حد باکتری های مضر: در برخی موارد، پروبیوتیک ها ممکن است منجر به رشد بیش از حد باکتری های مضر در روده شوند، به خصوص اگر تعادل باکتری های خوب و بد مختل شود. این به طور بالقوه می تواند مشکلات گوارشی موجود را بدتر کند.
• افزایش وزن ناخواسته: برخی از مطالعات نشان می دهد که برخی از سویه های پروبیوتیک ممکن است منجر به افزایش وزن در برخی افراد شود. تحقیقات بیشتری برای درک مکانیسم های پشت این عارضه جانبی بالقوه مورد نیاز است.

مهم است که قبل از شروع پروبیوتیک ها با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید، به خصوص اگر بیماری های زمینه ای دارید یا باردار یا شیرده هستید. آنها می توانند به تعیین اینکه آیا پروبیوتیک ها برای شما مناسب هستند یا خیر و بر اساس نیازهای فردی شما یک محصول و دوز مناسب را توصیه می کنند.