اگر به دنبال محل دقیق دریچه تهویه فریزر بوش هستید، پاسخ مستقیم این است: دریچه تهویه اصلی فریزر بوش در دیواره پشتی داخلی فریزر و معمولاً در قسمت بالایی آن قرار دارد. این دریچه که به آن دمپر نیز گفته می‌شود، وظیفه انتقال هوای سرد از فریزر به بخش یخچال را بر عهده دارد. در مدل‌های توکار نیز یک پنل تهویه مجزا در بالای دستگاه برای خروج هوای گرم از کمپرسور وجود دارد.
حالا که پاسخ کوتاه را دریافت کردید، بیایید با کمک وب سایت تهران بوش سرویس، عمیق‌تر به این موضوع بپردازیم چون شناخت درست سیستم تهویه یخچال فریزر بوش می‌تواند به شما کمک کند تا از دستگاهتان بهترین بهره را ببرید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
چرا شناخت محل دریچه تهویه فریزر بوش اهمیت دارد؟
خیلی‌ها فکر می‌کنند که یخچال فقط یک جعبه سرد است که مواد غذایی را نگه می‌دارد. اما واقعیت این است که یک سیستم پیچیده و هوشمند پشت این سردی ساده نهفته است. دریچه‌های تهویه نقش کلیدی در توزیع یکنواخت دما دارند و اگر این دریچه‌ها مسدود شوند یا درست کار نکنند، کل عملکرد یخچال دچار مشکل می‌شود.
وقتی درب یخچالتان را باز می‌کنید و متوجه می‌شوید بعضی قسمت‌ها خیلی سرد و بعضی قسمت‌ها گرم‌تر هستند، احتمالاً مشکل از همین دریچه‌های تهویه است. یا زمانی که برفک بیش از حد معمول روی دیواره‌های یخچال جمع می‌شود، باز هم باید به سراغ این دریچه‌ها برویم.
انواع دریچه‌های تهویه در یخچال فریزر بوش
یخچال‌های بوش معمولاً چند نوع دریچه تهویه دارند که هر کدام وظیفه خاصی دارند:
دریچه دمپر (دریچه ارتباطی بین فریزر و یخچال)
این دریچه قلب تپنده سیستم سرمایشی یخچال است. معمولاً در دیواره داخلی فریزر بوش، درست در قسمتی که به یخچال متصل می‌شود، قرار دارد. وقتی سنسور دمای یخچال تشخیص می‌دهد که دمای داخل بالاتر از حد تنظیم شده است، این دریچه باز می‌شود و اجازه می‌دهد هوای سرد از فریزر وارد قسمت یخچال شود.
این سیستم خیلی هوشمندانه کار می‌کند – مثلاً وقتی درب یخچال را باز می‌کنید و هوای گرم وارد می‌شود، دریچه بلافاصله عکس‌العمل نشان نمی‌دهد، بلکه چند دقیقه صبر می‌کند تا از وارد شدن سرمای بیش از حد جلوگیری کند. در بسیاری از مدل‌های جدید بوش، موتور کوچکی این دریچه را کنترل می‌کند که اگر خراب شود، توزیع دما در یخچال به هم می‌ریزد.
دریچه‌های ورود و خروج هوای سرد در فضای داخلی
اگر دقت کنید، در دیواره‌های انتهایی قسمت یخچال و فریزر، سوراخ‌های کوچکی وجود دارد. این‌ها دریچه‌های چرخش هوا هستند که باعث می‌شوند هوای سرد به صورت یکنواخت در تمام فضای داخلی پخش شود. در مدل‌های مجهز به فناوری Multi Flow بوش، این دریچه‌ها در نقاط مختلف قرار گرفته‌اند تا اطمینان حاصل شود که هیچ نقطه‌ای از یخچال فاقد جریان هوای سرد نیست.
یکی از اشتباهات رایجی که کاربران مرتکب می‌شوند این است که ظروف و بسته‌های غذایی را چسبیده به این دیواره‌ها قرار می‌دهند و عملاً مسیر جریان هوا را می‌بندند. این کار باعث می‌شود که آن قسمت از یخچال سردتر از حد معمول شود و در نهایت برفک زدگی ایجاد شود.
پنل تهویه در یخچال‌های توکار بوش
اگر یخچال فریزر توکار بوش دارید، احتمالاً متوجه یک پنل مخصوص در بالای دستگاه شده‌اید. این پنل وظیفه خروج هوای گرم تولید شده توسط کمپرسور و سیستم برودتی را دارد. این پنل معمولاً با دو گیره در دو طرف خود نگه داشته شده و می‌توان آن را با فشار آرام به سمت بالا باز کرد.
فاصله بین سقف کابینت و بالای یخچال باید حداقل ۱۵ سانتی‌متر باشد تا این تهویه به درستی صورت بگیرد. خیلی از مواقع که یخچال‌های توکار مشکل گرم شدن بیش از حد دارند، دلیلش همین فضای ناکافی برای تهویه است.
چطور دریچه تهویه فریزر بوش خود را پیدا کنیم؟
حالا که با انواع دریچه‌ها آشنا شدید، بیایید ببینیم چطور می‌توانید دریچه تهویه دقیق فریزر خودتان را پیدا کنید.
روش اول: بررسی دیواره پشتی فریزر
درب فریزر را باز کنید و به دیواره پشتی آن نگاه کنید. در بیشتر مدل‌های بوش، یک پنل پلاستیکی یا فلزی در این قسمت وجود دارد که معمولاً چند سوراخ یا شیار روی آن قرار دارد. این همان محل قرارگیری دریچه اصلی است. بعضی مدل‌ها این پنل را در قسمت بالای فریزر دارند، بعضی‌ها در وسط.
اگر یخ‌های زیادی روی این پنل جمع شده، احتمالاً سیستم دیفراست (یخ‌زدایی خودکار) مشکل دارد یا دریچه درست کار نمی‌کند. این یخ‌ها را نباید با ابزار تیز جدا کنید چون ممکن است به قطعات داخلی آسیب بزنید.
روش دوم: استفاده از دفترچه راهنمای دستگاه
شرکت بوش برای هر مدل یک دفترچه راهنمای مفصل تهیه کرده که دقیقاً محل تمام قطعات را نشان می‌دهد. اگر دفترچه فیزیکی را ندارید، می‌توانید با جستجوی شماره مدل یخچالتان در اینترنت، نسخه PDF آن را دانلود کنید. در این دفترچه‌ها معمولاً یک نمودار انفجاری هست که همه چیز را واضح نشان می‌دهد.
وقتی شماره مدل یخچال بوش خود را می‌دانید – که معمولاً روی یک برچسب در داخل بخش یخچال یا روی درب نوشته شده – کارتان خیلی ساده‌تر می‌شود. مثلاً مدل‌های سری KAN یا KAD محل دریچه‌هایشان کمی متفاوت است.
روش سوم: بررسی با دست
یک روش ساده برای پیدا کردن محل دریچه فعال، این است که یخچال را روشن کنید و بعد از چند ساعت که به دمای مناسب رسید، با دست محل دیواره‌های داخلی فریزر را لمس کنید (البته خیلی سریع!). جایی که جریان هوای سردتر را احساس می‌کنید، دقیقاً محل دریچه است.
نشانه‌های مشکل در دریچه تهویه فریزر بوش
حالا که می‌دانید دریچه کجاست، بیایید ببینیم چطور بفهمیم که این دریچه مشکل دارد یا نه. چند علامت وجود دارد که نشان می‌دهد سیستم تهویه یخچالتان درست کار نمی‌کند.
یکی از واضح‌ترین نشانه‌ها این است که قسمت یخچال به اندازه کافی سرد نمی‌شود اما فریزر خوب کار می‌کند. این دقیقاً یعنی دریچه دمپر باز نمی‌شود یا موتور کنترل آن خراب شده. برعکس آن هم ممکن است – یعنی یخچال خیلی سرد می‌شود و حتی ممکن است مواد غذایی یخ بزنند. این یعنی دریچه باز مانده و نمی‌تواند بسته شود.
نشانه دیگر، جمع شدن برفک یا یخ بیش از حد روی دیواره‌های خاصی از یخچال است. معمولاً اگر دیواره پشتی یا کناری قسمت یخچال پر از یخ شود، یعنی هوا درست جریان ندارد و دریچه‌ها مسدود هستند یا مشکل دارند.
صدای غیرعادی هم می‌تواند نشانه باشد. بعضی وقت‌ها صدای ویز ویز یا صدای موتوری از پشت دیواره‌های یخچال می‌آید که نشان‌دهنده مشکل در موتور دریچه دمپر است. البته نباید این صدا را با صدای عادی کمپرسور یا فن اشتباه گرفت.
نکات مهم برای حفظ سلامت سیستم تهویه
اگر می‌خواهید دریچه‌های تهویه فریزر بوش شما همیشه سالم بمانند و مشکلی پیش نیاید، چند نکته کلیدی وجود دارد که باید رعایت کنید.
اول از همه، هیچ‌وقت ظروف غذا را چسبیده به دیواره‌های پشتی یا کناری یخچال قرار ندهید. حداقل ۳-۴ سانتی‌متر فاصله بگذارید تا هوا بتواند راحت جریان پیدا کند. این کار به نظر کوچک می‌آید اما تأثیر خیلی زیادی روی کارایی کل دستگاه دارد.
دوم اینکه، درب یخچال را بیش از حد طولانی باز نگه ندارید. هر بار که درب باز می‌شود، هوای گرم وارد می‌شود و سیستم تهویه باید سخت‌تر کار کند تا دمای مناسب را برگرداند. این فشار اضافی با گذشت زمان می‌تواند به موتورها و قطعات آسیب بزند.
سوم، دمای یخچال و فریزر را مناسب تنظیم کنید. دمای مناسب برای یخچال بین ۲ تا ۵ درجه سانتی‌گراد و برای فریزر حدود منهای ۱۸ درجه است. اگر دما را خیلی پایین‌تر از این تنظیم کنید، فقط باعث مصرف بیشتر برق و فشار بیشتر روی سیستم می‌شود و لزوماً مواد غذایی بهتر نگهداری نمی‌شوند.
چهارم، یخچال را در محلی با تهویه مناسب قرار دهید. فاصله پشت یخچال تا دیوار باید حداقل ۱۰ سانتی‌متر باشد – البته در یخچال‌های توکار این موضوع در طراحی کابینت باید رعایت شود. همچنین یخچال را نزدیک منابع گرما مثل اجاق گاز، ماشین لباسشویی یا در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید.
چه زمانی باید به نمایندگی تعمیرات بوش مراجعه کرد؟
اگر متوجه شدید که موتور دریچه دمپر کار نمی‌کند یا صدای غیرعادی می‌دهد، بهتر است به نمایندگی تعمیرات بوش مراجعه کنید چون تعویض این قطعه نیاز به تخصص دارد و اگر اشتباه نصب شود، می‌تواند به بردهای الکترونیکی یخچال آسیب بزند. همچنین اگر یخچال اصلاً سرد نمی‌شود یا برفک‌های زیادی جمع شده که با یخ‌زدایی عادی برطرف نمی‌شوند، احتمالاً مشکل جدی‌تری وجود دارد که نیاز به بررسی حرفه‌ای دارد.
کارشناسان مجرب می‌توانند با ابزارهای تخصصی مشکلات سیستم تهویه را تشخیص دهند – مثلاً با دستگاه مولتی‌متر می‌توانند ببینند آیا سنسورهای دما درست کار می‌کنند یا نه، یا با چک کردن مدارهای برقی متوجه شوند که آیا برد الکترونیکی مشکلی دارد.
تمیز کردن دریچه‌های تهویه فریزر بوش
یکی از کارهای دوره‌ای که خودتان می‌توانید انجام دهید، تمیز کردن دریچه‌های تهویه است. این کار ساده می‌تواند عمر یخچالتان را افزایش دهد و از مشکلات جلوگیری کند.
ابتدا حتماً یخچال را از برق جدا کنید. هیچ‌وقت کار تعمیراتی یا تمیزکاری روی یخچال روشن انجام ندهید. بعد از جدا کردن برق، حدود ۱۵-۲۰ دقیقه صبر کنید تا فشار گاز یخچال متعادل شود.
کشوهای فریزر را خارج کنید تا بتوانید راحت‌تر به دیواره‌های داخلی دسترسی داشته باشید. با یک پارچه نرم و مرطوب، دریچه‌های روی دیواره را تمیز کنید. اگر کثیفی سرسختی روی دریچه‌ها نشسته، می‌توانید از محلول ملایم آب و جوش شیرین (یک قاشق غذاخوری جوش شیرین در یک لیتر آب) استفاده کنید. از مواد شوینده قوی یا الکل استفاده نکنید چون ممکن است به پلاستیک‌های داخلی آسیب بزند.
اگر یخ روی دریچه‌ها جمع شده، صبر کنید تا به طور طبیعی آب شود. استفاده از سشوار یا آب جوش برای ذوب کردن سریع یخ‌ها توصیه نمی‌شود چون تغییرات ناگهانی دما می‌تواند به قطعات پلاستیکی آسیب بزند و حتی باعث ترک خوردن آن‌ها شود.
تفاوت سیستم تهویه در مدل‌های مختلف بوش
شرکت بوش برای مدل‌های مختلف یخچال فریزر خود، سیستم‌های تهویه متفاوتی طراحی کرده است.
در یخچال فریزرهای بالا-پایین معمولی، دریچه دمپر در دیواره جداکننده بین فریزر و یخچال قرار دارد. این ساده‌ترین نوع سیستم است و معمولاً مشکلات کمتری دارد.
در یخچال‌های ساید بای ساید بوش، چون فریزر و یخچال کنار هم هستند، سیستم تهویه پیچیده‌تر است. معمولاً چند دریچه در نقاط مختلف قرار دارند تا هوا به درستی توزیع شود. در این مدل‌ها فناوری Multi Flow معمولاً به کار رفته که دریچه‌های بیشتری در سطوح مختلف دارد.
یخچال‌های توکار بوش علاوه بر دریچه‌های داخلی، یک سیستم تهویه خارجی هم برای خروج گرمای کمپرسور دارند. این پنل تهویه خارجی حیاتی است و اگر فضای کافی برای آن در نظر گرفته نشود، کل دستگاه دچار مشکل می‌شود.
رابطه تهویه مناسب با مصرف انرژی
یکی از موضوعاتی که کمتر به آن توجه می‌شود، تأثیر مستقیم تهویه مناسب روی مصرف برق است. وقتی دریچه‌های تهویه درست کار کنند و هوا به طور یکنواخت توزیع شود، کمپرسور نیاز کمتری به روشن و خاموش شدن دارد و در نتیجه برق کمتری مصرف می‌شود.
اگر دریچه‌ها مسدود باشند، یخچال مجبور است برای رسیدن به دمای تنظیم شده، کمپرسور را بیشتر روشن کند. این یعنی مصرف برق بیشتر و همچنین فشار بیشتر روی کمپرسور که عمر آن را کاهش می‌دهد.
یخچال فریزرهای بوش معمولاً در رده انرژی A+ یا A++ هستند، اما این راندمان انرژی فقط زمانی واقعی است که سیستم تهویه درست کار کند. یک یخچال A++ با سیستم تهویه مسدود، ممکن است مثل یک یخچال B یا C برق مصرف کند.
سوالات متداول درباره دریچه تهویه فریزر بوش
آیا می‌توان دریچه تهویه را خودم تعویض کنم؟
تعویض دریچه دمپر معمولاً نیاز به باز کردن قسمت‌هایی از یخچال دارد و اگر تجربه تعمیرات ندارید، توصیه نمی‌شود خودتان این کار را انجام دهید. اما تمیز کردن ساده دریچه‌ها کاری است که خودتان می‌توانید انجام دهید.
چرا دریچه فریزرم یخ زده؟
یخ زدن دریچه معمولاً به دو دلیل است: یا سیستم دیفراست (یخ‌زدایی خودکار) مشکل دارد، یا رطوبت زیادی داخل یخچال وجود دارد که می‌تواند ناشی از باز ماندن زیاد درب یا خرابی لاستیک درب باشد.
چند وقت یک‌بار باید دریچه‌ها را تمیز کنم؟
توصیه می‌شود هر ۳ تا ۶ ماه یک‌بار، به خصوص اگر یخچالتان در محیطی با گرد و خاک زیاد قرار دارد. البته اگر متوجه کاهش عملکرد شدید، سریع‌تر تمیز کنید.