آنوس بدون سوراخ یا مقعد بسته در نوزادان یکی از بیماری های مادرزادی می باشد که در هفته ۵ تا ۷ بارداری برای جنین اتفاق می افتد و نوزاد ممکن است به انواع مختلف آن از خفیف گرفته تا نوع شدید مبتلا شود. این بیماری در پسر بچه ها در مقایسه با دختر بچه ها بسیار شایع تر است.
لازم به ذکر است که این بیماری در دختر بچه ها ممکن است به شکل یک روزنه بزرگ دیده شود و مجرای واژن و مقعد بسیار به هم نزدیک باشند. با توجه به این که بیماری مقعد بسته در نوزادان نیاز به درمان فوری دارد و باید جدی گرفته شود، در این مطلب از مجله پزشکی هرموکا به بررسی این موضوع که آنوس چیست؟ پرداخته ایم.
بیشتر بخوانید: شب ادراری در کودکان
بیماری مقعد بسته در نوزادان
در خصوص بیماری مقعد بسته در نوزادان باید بگوییم که در کودکان مبتلا به این بیماری ارتباط میان دستگاه تولید مثل و روده به شکل معمول نیست. در کودکان مبتلا به این دسته از مشکلات مقعدی، سوراخ مقعد بسته شده است و راه خروج برای مدفوع وجود ندارد. از جمله عوارض آنوس بسته می توان به تورم و بزرگ شدن شکم نوزاد و استفراغ اشاره نمود.
علل ابتلا به مقعد بسته در نوزادان
این بیماری در دو شکل مختلف ممکن است بروز کند. در حالت اول همه یا بخشی از روده بزرگ به وجود نیامده است و یا ممکن است روی سوراخ مقعد به وسیله پوست پوشیده شده باشد. عوارض ناشی از حالت اول این بیماری شدید تر و بیشتر است و عوارض نوع دوم کمتر است. از مهم ترین علل ابتلا به مقعد بسته در نوزادان می توان به جهش های کروموزومی و شیوه ایجاد لقاح جنین اشاره نمود. لازم به ذکر است که در صورتی که دستگاه گوارش درست تشکیل نشود، ممکن است کودک به این بیماری مبتلا شود. اگر کودک دلبند شما هم به این بیماری دچار است. می توانید با مراجعه به پزشک فوق تخصص، فرزندتان را به آسانی درمان کنید.
تشخیص بیماری مقعد بسته در نوزادان
تشخیص بیماری مقعد بسته در نوزادان از طریق انجام معاینه توسط پزشک صورت می پذیرد و در صورت نبود سوراخ مقعد ابتلا به این بیماری از نوع شدید تایید می شود. اما برای تشخیص دقیق تر انواع خفیف تا میانی این بیماری، به عکس برداری شکم و لگن نوزاد نیاز است. به این ترتیب برای رفع مشکلات ناشی از بیماری آنوس بسته از اشعه ایکس برای عکس برداری از ستون فقرات و بررسی نمودن ناهنجاری های به وجود آمده استفاده می شود. علاوه بر این از اکوکاردیوگرام جهت بررسی مشکلات قلبی، ام آر آی برای بررسی نمودن نقص در مری و نای و نیز از سونوگرافی ستون فقرات استفاده می شود.
نشانه ابتلا به بیماری آنوس بسته شدید
با توجه به شدت بیماری آنوس بسته، طیفی از نشانه های مقعد بسته در نوزادان را می توان نام برد. مهم ترین نشانه ابتلا به بیماری آنوس بسته شدید عدم وجود سوراخ مقعد به صورت واضح است که در زمان معاینات اولیه قابل تشخیص است. در این شرایط سریعا درمان آغاز می شود و نیاز به عمل آنوس بسته وجود خواهد داشت.
علائم آنوس بسته در طیف میانی
علائم آنوس بسته در طیف میانی شامل موارد زیر است:
- تورم شکم و استفراغ
- دفع نداشتن تا ۱ الی ۲ روز پس از تولد
- خارج شدن مدفوع از مجاری ادراری در پسر بچه ها و یا از مجرای واژن دخترها
- عدم وجود دهانه مقعد و اسفنکتر در جای خود یا گم شدن آن.
- در بعضی از موارد، این احتمال وجود دارد که رکتوم به سمت بالا در لگن یا به سمت پایین و نزدیک به محل درست آن ختم شده باشد.
- مقعد بسته در نوزادان دختر منجر می شود که واژن و مقعد بسیار نزدیک به هم دیگر قرار بگیرند و یا حتی با هم ادغام شوند. به گونه ای که در این حالت به شکل یک روزنه بزرگ دیده می شوند.
علائم آنوس بسته خفیف
در نوزادان مبتلا به نوع خفیف تر این بیماری با علائم متفاوتی مواجه هستیم که به شرح زیر است:
- ابتلا به بیماری هیرشپرونگ
- ابتلا به بیماری قلبی مادرزاد
- ابتلا به بیماری های مربوط به مری
- بروز مشکلات در قسمت شش و نای
- مشکل در عملکرد کلیه و مجاری ادرار
- به وجود آمدن ناهنجاری در ستون فقرات نوزاد
- ابتلا به سندرم داون
- نقص در دستگاه حرکتی بدن مثل پا و یا دست
توجه داشته باشید که هر چند موارد مذکور علائم آنوس بسته خفیف هستند، اما داشتن این نشانه ها، لزوما به معنی ابتلای کودک به مقعد بسته در نوزادان نیست.
عوارض بیماری مقعد بسته در نوزادان
اگر مقعد کودک یا نوزاد بسته باشد، طبیعتا دفع مدفوع اتفاق نمی افتد و به همین دلیل کودک با ناهنجاری ها و نقص های بسیاری مواجه می شود. مهم ترین عوارض بیماری مقعد بسته در نوزادان به شرح زیر است:
- ابتلا به بیماری های مربوط به مری
- مشکلات ستون فقرات
- انواع بیماری های قلبی
- نقص در کلیه و مجاری ادرار
- ناهنجاری در لوله تنفسی و نای
- به وجود آمدن زخم در قسمت روده
- نقص در دستگاه گوارش یا بیماری هیرشپرونگ
درمان مقعد بسته در نوزادان
اگر ابتلا به این بیماری به صورت اولیه تشخیص داده شود، پزشک با درخواست تصویر برداری از بدن کودک سعی می کند تا درمان را سریعا شروع کند. درمان مقعد بسته در نوزادان با توجه به شدت و وخامت بیماری به روش های مختلفی صورت می گیرد. ممکن است روند درمان چند مرحله ای باشد. لازم به ذکر است در برخی مواد نیازی به جراحی وجود ندارد.
یکی از روش های درمان این بیماری انجام کلستومی نوزاد است که در این روش یک شکاف به نام استوما بر روی شکم ایجاد می شود که در آن روده به سمت پوست بیرون می آید. روش دیگر آنوپلاستی می باشد که در این روش به عنوان عمل دوم انوس بسته رکتوم به سمت مقعد به پایین کشیده می شود تا دهانه جدیدی در مقعد ایجاد شود. لازم به ذکر است که چند ماه بعد از آنوپلاستی و بهبود دهانه جدید مقعد عمل سوم انوس بسته با هدف بستن استوما انجام می گیرد.
نتیجه گیری
بنا بر آنچه در این مطلب خواندید، اشکال مختلفی از بیماری مقعد بسته در نوزادان وجود دارد که در اثر نقص مادرزادی به وجود آمده اند. این بیماری می تواند ناشی از نبود دهانه مقعد و یا باز شدن مقعد به صورت یک سوراخ خیلی کوچک در موقعیت نادرست باشد. اگر دهانه مقعد تشکیل نشده باشد نیاز به عمل جراحی آنوس بسته به صورت اورژانسی وجود دارد که با استفاده از بیهوشی عمومی انجام می شود. ذکر این نکته ضروری است که در حین عمل، نوزاد در خواب عمیق است و هیچ دردی را احساس نمی کند.
در مجموع باید بگوییم که بیماری آنوس بسته باید کاملا جدی گرفته شود و سریعا اقدامات درمانی جهت برطرف کردن آن صورت بگیرد. چرا که با نادیده گرفتن شدن این بیماری، تاثیرات مخرب و جبران ناپذیری را برای نوزاد به دنبال خواهد داشت. بنابراین باید با صبر و انجام آزمایشات مورد نیاز سعی شود روند درمان و جراحی نوزاد به بهترین و سریع ترین شکل ممکن پیش برود.
امیدواریم که این مطلب به شما در جهت شناخت این بیماری کمک کرده باشد و برایتان مفید بوده باشد. در صورتی که در مورد بیماری آنوس بسته سوالی دارید می توانید آن را در قسمت نظرات مطرح کرده و پاسخ بگیرید.